Feedback als detectivewerk

Beschrijving

Leraren gebruiken het vaakst geschreven feedback, voor individuele leerlingen. Dit vraagt echter een grote tijdsinvestering. Door individuele feedback slimmer te organiseren en de leerlingen als ‘detectives’ te laten uitzoeken waar en hoe ze hun taken en toetsen kunnen verbeteren, kan je op een tijdsefficiënte manier individuele feedback voorzien. De leerlingen werken daarbij harder dan jij.

Voordelen

Door feedback te organiseren als detectivewerk verplicht je leerlingen de feedback actief te verwerken. Dit komt hun leerproces ten goede (hoe leren leerlingen?).

Met individuele feedback als detectivewerk komt de verantwoordelijkheid bij de leerlingen te liggen, wat hun zelfregulatie bevordert (meer kan je hier lezen).

Het is een tijdsbesparende manier om feedback te voorzien, waardoor tijd vrijkomt voor andere zaken.

Deze methode om feedback te voorzien stelt je in staat om te differentiëren.

Je kan dit eenvoudig gebruiken in combinatie met klassikale en peer- en zelffeedback.

Werken met codes om feedback te geven bij frequente fouten

Om niet steeds dezelfde feedback te moeten geven in de individuele werken van leerlingen, kan je feedback voorzien in de vorm van codes waarmee je de leerlingen de nodige handvatten biedt om aan de slag te gaan.

EEN VOORBEELD UIT DE LES FRANS (TWEEDE GRAAD)

Op basis van fouten die leerlingen doorheen de jaren veel hebben gemaakt, stelde ik een lijstje van veelvoorkomende fouten op. Dat stel ik via Smartschool ter beschikking. Het is een levend document. Ik pas dit steeds aan met concrete voorbeelden en ik vul aan waar nodig. Als ik feedback geef op individuele werken, dan verwijs ik naar deze lijst via codes. Ik noteer dan gewoon een cijfer (code) in het werk. Hiermee verwijs ik naar de fout waar ze tegenaan lopen. Op een eenvoudige manier komen ze te weten welke fout ze hebben gemaakt en die moeten ze verbeteren. Deze werkwijze is ondertussen overgenomen door elke collega binnen de vakgroep. Iedereen is hier enthousiast over en de leerlingen zijn vertrouwd met de werkwijze. Zeker de startende collega’s, zijn dankbaar. Zij hebben nog geen duidelijk beeld van typische fouten. Dit zet hen op weg. Dit schooljaar zijn de collega’s van Engels dit ook beginnen doen.

Stoplicht-methodiek voor snelle klassikale feedback

Met de ‘stoplicht-methodiek’ kan je op een snelle manier klassikale feedback geven over de algemene kwaliteit van het werk van leerlingen. Dit doe je door het werk te voorzien van een sticker: groen (het werk is kwalitatief), oranje (het is goed, maar er zijn nog mogelijkheden ter verbetering) en rood (het werk is van onvoldoende kwaliteit). Door elke kleur te koppelen aan een legende, geef je de leerlingen handvatten hoe ze verder kunnen met de feedback. Harry Fletcher-Wood beschreef in een blog hoe hij deze methodiek toepaste in een les geschiedenis.

Nadat hij elk werk van een kleur had voorzien, bezorgde hij de leerlingen volgende opdrachten:

Rood - Maak volgende zinnen af:

Henry VII controleerde baronnen door…
Hij loste zijn geldproblemen op door…
Hij hield Engeland veilig van andere landen door…
Henry VIII nam ook de … over tot…

Oranje - Je hebt al veel uitgelegd, maar niet alles.

Zorg ervoor dat je het volgende hebt uitgelegd: geld, de legers van de baron, andere landen (welke), en de huizen van York en Lancaster verenigen.

Groen - Welke problemen bleven er nog over voor de Tudors?

Werken met een feedbacklegende en een 'vind-en-verbeter'-aanpak

EEN VOORBEELD UIT HET LAGER ONDERWIJS

Mijn leerlingen krijgen van mij nooit het juiste antwoord. Ik geef een hint en laat hen zelf uitzoeken wat ze moeten doen. Ze gaan zelf op zoek naar het juiste antwoord. Bij schrijfoefeningen werken we met een soort legende. Ik schrijf een ‘S’ bij een spellingsfout en een ‘H’ als ze een hoofdletter zijn vergeten. Als ze bij wiskunde enkele oefeningen hebben opgelost, duid ik met een stipje aan welke fout zijn. De leerlingen gaan dan opnieuw aan de slag met de oefeningen die ze fout hadden. Eerst alleen, daarna met een klasgenootje.

Differentiëren

Bovenstaande werkwijzen stellen je in staat om te differentiëren. Zo kan je bij sterkere leerlingen de codes bovenaan de opdracht noteren. De leerlingen zoeken dan zelf uit waar ze deze fout maakten. Dit principe kan je ook toepassen als je werkt met een ‘vind-en-verbeter’-aanpak. In plaats van een stipje te plaatsen bij de foute antwoorden, kan je bovenaan het werk aangeven hoeveel fouten een leerling maakte. Bij leerlingen die nog niet zo ver staan en meer ondersteuning nodig hebben, kan je de code en het stipje onmiddellijk bij de gemaakte fout plaatsen. Ook het laatste praktijkvoorbeeld is een mooie manier om onmiddellijk te differentiëren aan de hand van de feedback die je voorziet.

Digitale mogelijkheden

Je kan deze werkwijze doortrekken in een online of blended leeromgeving.

Bronnen

open

Bovenstaande werkwijzen zijn gebaseerd op volgende bronnen:

Collin, J., & Quigley, A. (2021). Teacher Feedback To Improve Pupil Learning. Guidance Report. Retrieved from /eef-guidance-reports/feedback/Teacher_Feedback_to_Improve_Pupil_Learning.pdf?v=1682698186
Vanhoof, S., & Speltincx, G. (2021). Feedback in de klas. Verborgen leerkansen. Leuven: Lannoo Campus.
Wiliam, D., & Leahy, S. (2019). Formatief evalueren in de praktijk. Bazalt Educatieve Uitgaven.